افزایش نفوذ حزب‌الله؛ تحليل رویترز از موفقیت در سوریه و دولت جدید لبنان

به گزارش سارنا به نقل از فارس، دولت لبنان پنجشنبه شب هفته گذشته (11 بهمن ماه) پس از نُه ماه کش‌وقوس تشکیل شد و حزب‌الله که در دولت قبلی این کشور دو کرسی به دست آورده بود در دولت جدید سه وزارتخانه - محمود قماطی وزیر دولت در امور پارلمان؛ محمد فنیش وزیر ورزش و جوانان ؛ جمیل جبق، وزیر بهداشت- را در اختیار گرفت.

حزب‌الله و جریان‌های نزدیک به این جنبش یعنی التیار الوطنی الحر (عون)، أمل (بری) و المرده (فرنجیه) 18 وزارتخانه را در دست گرفته‌اند و از موقعیت خوبی در دولت جدید برخوردار هستند. بسیاری از تحلیلگران لبنانی معتقدند برنده بزرگ تشکیل دولت فعلی، متحد سیاسی حزب‌الله یعنی التیار الوطنی الحر (جریان ملی آزاد-عون) است.

در همین ارتباط، روزنامه «النهار» (نزدیک به 14 مارس) در گزارشی نوشت، شکی نیست که اولین برنده این میدان «جبران باسیل» وزیر خارجه (داماد میشل عون و دبیر کل حزب التیار الوطنی الحر) است. او همه آنچه از ابتدای مذاکرات در راستای تشکیل دولت خواهان آن بود، به دست آورد و اکنون الثُلث المعطّل یا همان «یازده وزیر؛ یک سوم از مجموع کرسی‌های کابینه به‌علاوه یک، را در اختیار دارد؛ حزبی که این امتیاز را کسب کند، می‌تواند بدون نیاز به رأی دیگر احزاب، کابینه را ساقط کند.

خبرگزاری «رویترز» در پرداخت به این موضوع گزارشی نوشت و در آن مدعی شد: پررنگ شدن نقش حزب‌الله در دولت وحدت ملی جدید افزایش تمایل این جنبش در شکل‌دهی امور دولتی و ایجاد نفوذ نظامی بی‌سابقه را نشان می‌دهد؛ قدرتی -نظامی- که این جنبش در سوریه و در راستای کمک به برگرداندن ورق جنگ به نفع بشار اسد به دست آورد.

در ادامه این گزارش آمده است: افزایش قدرت حزب الله در لبنان، انعکاس نفوذ رو به رشد ایران در محوری است که از تهران تا بغداد و حتی دمشق کشیده شده است و سعودی و اسرائیل با آن (محور مقاومت) مقابله می‌کنند. گروه مورد حمایت ایران که آمریکا آن را سازمانی تروریستی نامیده بر سه وزارتخانه در دولتی که نخست‌وزیر مورد حمایت غرب «سعد الحریری» آن را رهبری می‌کند، دست یافته و این بیشترین تعداد کرسی‌هایی است که حزب‌الله تا کنون موفق شده حائز آن شود.

رویترز ادامه داد: کرسی وزارتی مهم‌تری که تحت تسلط حزب‌الله قرار گرفته، وزارت بهداشت است. این اولین باری است که حزب‌الله وزارتخانه‌ای را در اختیار گرفته که بودجه‌ای بالا دارد (گفته می‌شود وزارت بهداشت لبنان در بین وارزتخانه‌های این کشور از نظر میزان بودجه در رتبه چهارم قرار دارد) علی‌رغم اینکه پزشک شیعی (جمیل جبق) که حزب‌الله سکان این وزارتخانه را به وی سپرده از اعضای حزب‌الله نیست. حزب‌‌الله و متحدانش از گروه‌های سیاسی مختلف بیش از یک سوم از 30 کرسی وزارتی را از آن خود کردند که انعکاسی از نتیجه انتخابات پارلمانی -در ماه می 2018 – است که حزب‌الله و متحدان در آن پیروز شدند.

«سالم زهران» تحلیلگر سیاسی لبنانی در همین راستا گفت، دولت جدید وارد تاریخ حزب‌الله شد زیرا تغییری قابل ذکر و اولین گام در مسیری طولانی است، معتقدم حزب الله به نفوذ خود در دولت لبنان خواهد افزود. تحول مذکور به این خاطر روی داد که حزب‌الله پس از اتمام تقریبی نبردهای نظامی در سوریه، مازاد قدرت را در اختیار دارد.

در ادامه این گزارش آمده  است: توزیع پست‌ها در لبنان بر اساس یک نظام ظایفه‌ای پیچیده است و سقفی را تعیین می‌کند که بر اساس آن هر گروهی به تنهایی می‌تواند آن را کسب کند. منصب نخست‌وزیر ویژه سنی‌هاست است و اکنون سعد الحریری برای بار سوم آن را در اختیار گرفت زیرا بزرگترین رهبر سنی‌ها به شمار می‌رود. اما تسلط الحریری بر سنی‌ها در انتخابات ماه می شکست زیرا وی بیش از یک سوم کرسی‌هایش در پارلمان را از دست داد و بسیاری از این کرسی‌ها به نفع سنی‌های متحد با حزب‌‌الله چرخید و حزب‌الله موفق شد یک کرسی برای متحدان سنی خود –سنی‌های مستقل از جریان المستقبل- کسب کند.

رویترز افزود: با افزایش نفوذ حزب‌الله، سعودی تمرکزش بر مناطق دیگر منطقه را بر تمرکزش بر لبنان جایگزین کرد و همین موضوع جایگاه برخی گروه‌ها در لبنان که از حمایت عربستان سعودی برخوردار بودند، تضعیف کرد. حزب‌ مسیحی القوات‌اللبنانیه (سمیر جعجع) متحد الحریری و مخالف سرسخت حزب‌الله ناچار شد امتیازهای زیادی در بحث‌های سیاسی نه ماه اخیر بر سر کرسی‌های وزراتی بدهد علیرغم آنکه بر تعداد کرسی‌هایش در پارلمان افزوده شده بود. بزرگترین متحد مسیحی حزب‌الله یعنی التیار الوطنی الحر (جریان ملی آزاد) وابسته به میشل عون مجبور نشد امتیازهایی در این حد بدهد.

«نبیل بومنصف» ستون‌نویس روزنامه لبنانی «النهار» هم در همین راستا نوشت: مطمئنا نفوذ حزب الله رو به رشد است و نمی‌توان این موضوع را انکار کرد. متحدان الحریری در تحقق همه مطالبات خود شکست خوردند. خلل راهبردی در این موضوع تأکید می‌کند که حزب‌الله نفوذی قدرتمند دو دولت فعلی در مقایسه با دولت قبلی دارد.

رویترز سپس نوشت، این مسأله منجر به نگرانی آمریکا شده، کشوری که به لبنان کمک‌های نظامی ارائه می‌دهد و با افزایش فشارها و تحریم‌ها علیه حزب الله از سعد الحریری حمایت می کند. وزارت خارجه آمریکا با صدور بیانیه‌ای از در اختیار گرفتن وزارتخانه‌ها در دست حزب‌الله ابراز نگرانی کرد.

در این بیانیه آمده است: از دولت جدید لبنان می‌خواهیم، تضمین کند که خدمات و بودجه‌های ارائه شده به وزارتخانه‌ها در راستای حمایت از حزب‌الله مورد استفاده قرار نگیرد. از تمامی طرف‌ها در دولت جدید می‌خواهیم به سیاست لبنان مبنی بر حفظ بیطرفی در درگیری‌های منطقه‌ای و نیز التزام به تعهدهای بین‌المللی  احترام بگذارد.

خبرگزاری رویترز در ادامه به نقل از یک دیپلمات غربی ارشد نوشت: مخالفان حزب الله از نزدیک چگونگی اداره وزارت بهداشت توسط این گروه را زیر نظر می‌گیرند.‌ احزاب دیگر از نزدیک میزان پولی را که در این وزارتخانه در دست حزب‌الله قرار دارد، در نظر می‌گیرند و اگر اتفاقی بیفتد صدای اعتراض خود را بالا خواهند بود زیرا آنها می‌دانند آمریکایی‌ها هم‌جهت با آنها هستند.

اولین جلسه دولت جدید لبنان امروز (شنبه) با حضور «میشل عون» رئیس‌جمهور، سعد الحریری و «نبیه بری» رئیس پارلمان و سایر وزرا برگزار شد.

در این جلسه کمیته‌ای متشکل از 10 وزیر برای آماده کردن «بیانیه وزارتی» تشکیل شد و میشل عون یک ماه زمان برای تصویب بیانیه وزارتی و رأی اعتماد به دولت تعیین کرد.

بیانیه وزارتی همان نقضه راه هر دولت جدید است که برای کسب رأی اعتماد دولت مذکور تقدیم پارلمان می‌شود. بیانیه وزارتی درواقع هویت دولت و وزرای آن محسوب می‌شود که پس از تصویب در دولت، به پارلمان می‌رود تا مورد بررسی قرار گیرد.

میشل عون در این جلسه گفت: در برابر ما چالش‌های بسیاری قرار دارد که با همکاری یکدیگر با آن مقابله خواهیم کرد؛ شرایط به ما اجازه تلف کردن زمان را نمی‌دهد.

سعد الحریری هم اعلام کرد، تصمیم‌های سختی در زمینه‌های مختلف وجود دارد که باید گرفته شود.