لزوم رایزنی شهرداری با ارتش پیرامون ساخت و ساز حریم باغ گیاه شناسی/ لزوم مرمت لاله زار

به گزارش سارنا به نقل از ایسنا، سید احمد علوی عضو شورای اسلامی شهر تهران در نطق پیش از دستور خود با اشاره به ۲۸ اردیبهشت ماه روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی و بزرگداشت شاعر ادیب و بزرگ خیام نیشابوری، گفت: شورای بین‌المللی موزه‌ها با شعار «موزه‌ها، پایداری و به‌زیستی» این موضوع را یادآور می‌شود که موزه‌ها می‌بایست به پایداری محیط و اجتماعی که به آن تعلق دارد کمک کند یعنی موزه ها نسبت به سیستم انرژی خورشیدی و پاک نیز بی تفاوت نباشد و باید الگویی از رفتار جامعه پایدار امروزش باشد.

علوی افزود: طبق حکم ۹۱ برنامه چهارم تحول و پیشرفت شهر تهران، تأکید بر توسعه گردشگری پایدار از طریق تشکیل سازمان گردشگری با رویکرد استفاده از ظرفیت‌های ویژه موزه‌ها و تشکیل شورای راهبری و سیاست گذاری موزه‌ها باید در رأس امور اجرایی سال ۱۴۰۲ مجموعه موزه های شهرداری تهران و ستاد گردشگری قرار بگیرد و شهرداری تهران مکلف به اجرای صدور پروانه مرمت بوده است. 

وی تصریح کرد: دلیل عدم کارآمدی رویه فعلی در مدیریت بافت تاریخی را می‌توان ناشی از پژوهش محور بودن این اداره دانست برای مثال پروژه‌های متعددی در حوزه مرمت بناهای ارزشمند تاریخی، تدوین ضوابط ساخت و ساز در بافت تاریخی و طرح مرمت آشیانه پرواز انجام شده است، در این راستا پیگیری تدوین لایحه صدور پروانه مرمت(که قبل‌تر در شورا مطرح شده بود) امری مهم برای این موضوع می باشد.

علوی گفت: یکی دیگر از مصادیق میراث فرهنگی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، حفاظت از میراث طبیعی در سطح شهر همچون حفاظت از درختان خیابان ولیعصر، کن ، رود دره فرحزاد و قنات فعال مهرگرد می باشد، بر اساس حکم ۴۸ برنامه چهارم تحول و پیشرفت شهر تهران ایجاد زیر ساخت های طبیعت گردی، بوم گردی و زیست در طبیعت بی شک در صورت ساخت و ساز و توسعه شهری بدون توجه به عوامل طبیعی و زیر سطحی همچون آب‌های زیر زمینی، اثرات تخریب این میراث پس از گذشت زمان، در فرودست نمایان می‌شود؛ برای مثال همانگونه که مستحضرید در صورت بلندمرتبه‌سازی و ساخت برج‌های مسکونی در ضلع شمال باغ گیاه شناسی ضرر جبران ناپذیری برای درختان منحصر به فرد این باغ به وجود خواهد آمد، بر همین اساس پیشنهاد می‌شود شهرداری تهران مذاکراتی را با ارتش جمهوری اسلامی ایران در خصوص انتقال ساخت و ساز به خارج از حریم این میراث ارزشمند صورت دهد.

علوی به بازدید خود از خیابان لاله زار تهران اشاره کرد و افزود: خیابان لاله‌زار یکی از خیابان‌های قدیمی و مرکزی شهر تهران است، این خیابان از جنوب به میدان امام خمینی (توپخانه) و از شمال به خیابان انقلاب اسلامی منتهی می‌شود، لاله‌زار در اواخر دوره قاجار زمان احمد شاه قاجار و اوایل پهلوی، نماد نوگرایی و هنر ایران بود و «شانزلیزه تهران» لقب گرفته بود، بسیاری از تئاترها، سینماها، رستوران‌ها، تجارت‌خانه‌ها، حیاط‌خانه‌ها، لاله زار و بناهای واجد ارزش، سینماها و فروشگاه‌های معروف ایران در این خیابان قرار داشتند، کمیته میراث فرهنگی و گردشگری شورای شهر تهران در خصوص تصمیم سازی و سیاست گذاری و با رویکرد توسعه و توجه به میراث فرهنگی، گردشگری و بافت های تاریخی شهرتهران فعالیت دارد.

عضو شورای شهر تهران افزود: خیابان لاله زار یکی از خیابان های فرهنگی و میراثی منطقه ۱۲ و شهرداری مالک بناهایی تاریخی از این منطقه است و باید هر چه زودتر قدم هایی برای مرمت این بناها برداشته شود.

علوی با اشاره به بازدید از خانه علاءالدوله گفت: ملک متروک خیابان فردوسی با مساحت ۲۱۰۰متر که از کوچه تئاتر دهقان پلاک۴۳ در خیابان لاله زار نیز راه دارد، تنها بخش به‌جامانده از خانه-باغ علاءالدوله، حاکم تهران در دوره‌ ناصرالدین‌شاه و انقلاب مشروطه، واقع در حد فاصل خیابان لاله‌زار و خیابان فردوسی می باشد، این بنا با هدف احیای باغات قدیمی به منظور ارتقای سطح کیفی خدمات عمومی شهری، ایجاد فضای باز همگانی، افزایش سرانه‌ فضای سبز در محلات کم‌برخوردار، همچنین حفظ و صیانت از ابنیه و آثار تاریخی و فرهنگی تملک شد و احیا و مرمت آن در دستور کار قرار گرفت که متاسفانه تا به امروز هیچ اقدامی صورت نگرفته است، پیش بینی می‌شود در سال جاری با اعتبار منطقه ۱۲ رفع خطر بنا در دست اجرا قرار گیرد.

عضو شورای شهر تهران به بازدید از سالن تئاتر نصر و ساختمان کنارآن پاساژ گراند هتل، تئاتر نصر، تماشاخانه نصر یا تئاتر تهران نیز اشاره کرد و افزود: این سالن یکی از اولین سالن‌های تئاتر ایران، مربوط به اواخر دوره قاجار است و در تهران، خیابان لاله زار جنوبی، واقع شده‌است، این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۵۲۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است، تئاتر نصر به عنوان یکی از نشانه های فرهنگی که به همت سازمان زیباسازی شهر تهران خریداری و با توجه به استقبال مردم ازاقدام فرهنگی که در خصوص روایت تاریخ این بنا در سالیان گذشته رقم خورده، است و ان‌شاءالله شاهد تسریع در مرمت و بازگشایی آن در قالب فعالیت های فرهنگی باشیم.

به گفته وی، در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۹۶ با امضای تفاهم‌نامه‌ای بین کمیته امداد امام خمینی(ره) به عنوان مالک و جهاد دانشگاهی که سرقفلی این بنا را در اختیار داشت با شهرداری تهران، تملک این بنا در اختیار سازمان زیباسازی شهرداری تهران درآمد تا این سالن نمایش تاریخی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و تبدیل به موزه شود، ساختمان تاریخی گراند هتل به عنوان قدیمی ترین هتل ایران و از آثار معماری اواخر دوره قاجار که چسبیده به تاتر نصر می باشد و الان تبدیل به پاساژ تجاری شده است، امروزه این عمارت تاریخی در قبضه فروشندگان لوازم الکتریکی است که چند سالی است جانشین خیاطان و تریکوبافان در این ساختمان شده‌اند، آجرکاری‌های ظریف هتل یک‌سر زیر سیمان رفته و بالکن‌هایش از لوازم برق ساختمان انباشته شده‌ است، فروشندگان میان کف و سقف بلند اتاق‌ها، تاق زده و مغازه را دوبلکس کرده‌اند، دیوارهای رو به راهرو را نیز برداشته‌اند و درهای قدی شیشه‌ای گذاشته‌اند، حیاط داخلی گراند هتل که یک زمان برای خودش باغچه مصفایی بود، اینک بارانداز کالا است.

علوی  در نطق پیش از دستور خودکه متن آن را در اختبار رسانه ها قرار داد،درباره بازدیدش از خانه امین السلطان نیز گفت: خانه و باغ اتحادیه یا خانه امین السلطان عمارتی مربوط به دوره قاجار است، به عنوان تنها بازمانده از خیابان لاله زار قدیم و یکی از باارزش‌ترین معماری‌های دوره قاجار شناخته می‌شود، این اثر در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۲۰۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید، اما پس از چندی بعد «به حکم دیوان عدالت اداری ایران، خانه اتحادیه، (محل ساخت سریال دایی‌جان ناپلئون) از فهرست آثار ملی خارج شده و در خطر تخریب قرار گرفت». این خانه در مهر ماه ۱۳۹۴ توسط سازمان زیباسازی شهر تهران به قیمت ۲۸ میلیارد تومان خریداری و جزو دارایی‌های شهرداری تهران شد.

عضو شورای شهر تهران درباره بازدید از خانه پیرنیا نیز اظهار داشت: پیرنیا خانه ای که خاندانی بزرگ از فرزندان میرزا نصراالله خان نائینی ملقب به مشیرالدوله در آن ساکن بودند، خاندانی که یکبار صدراعظم، ۴بار رییس‌الوزرا، ۳بار رییس مجلس شورای ملی، ۴بار وزیر امورخارجه، ۷بار وزیر عدلیه، ۲بار وزیر معارف، ۳بار وزیر جنگ،یک بار وزیر تجارت ، یک بار وزیر پست و تلگراف ، ۵ بار نماینده مجلس و … بودند، خانه پیرنیا خانه ای است که می گویند؛ قانون اساسی مشروطیت در آن تهیه شده، خانه پیرنیا، خانه ای است که ۴ جلد کتاب «ایران باستان» در آن تالیف شده، خانه پیرنیا خانه ای است که ساکنانش مدرسه علوم سیاسی را تاسیس کرده اند، خانه پیرنیا خانه ای است که موسس کانون وکلای دادگستری، اداره آمار ایران و برنامه گلها در آن تاریخ دارد.

وی افزود: ایجاد مشوق های مرمت جهت حضور سرمایه گذاران و رونق بافت های تاریخی یکی از موضوعاتی است که به آن پرداخته شد، بهره برداری از خانه هرمز و داوود پیرنیا در لاله زار شمالی توسط بخش خصوصی به عنوان محرک توسعه در لاله زار شمالی و جنوبی مورد تاکید قرار گرفت، حمام خانه پیرنیا نمونه موفق احیای بناهای تاریخی لاله زارامید است و باید هر چه سریعتر بناهای تاریخی این خیابان در فرآیند مرمت قرار بگیرند. حمام خانه پیرنیا نمونه موفق مرمت بوده است که توسط بخش خصوصی با بهره مندی از مشوق های پروانه مرمت، صورت پذیرفته است.

علوی به بازدید از سینماهای خیابان لاله زار هم اشاره کرد و گفت: دراین محدوده نشانه های بسیاری از سینماهای متروک وجود دارد همچون سینما متروپل، سینما ایران و... سینماهای لاله‌زار علاوه بر ارزش فرهنگی و تاریخی به لحاظ کاربردی نیز واجد اهمیت ویژه‌ای هستند و در این محدوده می تواند به عنوان منظر فرهنگی به عنوان بخشی از هویت شهری و تاریخی شهر تهران محسوب شود.

وی در جمع بندی بازدید  از خیابان لاله زار گفت: با توجه به اهمیت منطقه ۱۲ به عنوان قلب تهران، خیابان تاریخی لاله زار ظرفیت های بسیاری در حوزه تاریخی، فرهنگی و گردشگری دارا می باشد که می‌بایست برنامه‌ای دقیق و در قالب اقدام مشترک بین سازمان ها و متولیان تدوین نمود تا بتوان علاوه بر بهره گیری از ظرفیت‌ها، پاسخی به مسائل و مشکلات این منطقه پیشنهاد و اقداماتی جهت ارتقای کیفیت شرایط ایجاد کرد، بسیاری از شهروندان تهرانی از وجود این اماکن فرهنگی بی اطلاع هستند، بنابراین یکی از وظایف ما حفظ میراث های معنوی شهر و تلاش برای آشنا کردن مردم با آنان و در نهایت تسهیل ضوابط شهرسازی برای این بناها و کسانی که به دنبال حفظ این بناها هستند، است و از این پس این برنامه ریزی و راهبرد پیشنهادی از سوی شورا و با همکاری شهرداری منطقه ۱۲ پیگیری خواهد شد. قطعاً هرچه این هم افزایی تقویت شود برای حفظ هویت شهر تهران و انتقال آن به نسل هال آینده مفیدتر خواهد بود.