نقش کلیدی «چمران ۱» در آینده صنعت فضایی کشور


رئیس سازمان فضایی کشور گفت تست‌های زیرسیستمی ماهواره چمران ۱ اگر کامل شود می‌تواند در سایر ماهواره‌ها نیز مورد استفاده قرار گیرد.

9/15/2024 10:03:43 AM
کد خبر: 15729

به گزارش سارنا به نقل از فارس، حسن سالاریه با حضور در برنامه صف اول در خصوص ویژگی‌های ماهواره «چمران ۱» اظهار کرد: ماهواره چمران ۱، یک ماهواره تحقیقاتی بوده و توسط مجموعه صاایران از شرکت‌های وزارت دفاع طراحی ساخته شد البته مجموعه‌ای از شرکت دانش‌بنیان و پژوهشگاه هوافضا هم در ساخت این ماهواره به این مجموعه کمک کردند البته پروژه‌های فضایی معمولاً مشترکاً انجام می‌شود.سالاریه افزود: ماهواره‌بر قائم ۱۰۰ هم دومین پرتاب موفق عملیاتی متوالی را به سرانجام رساند و این اتفاق در کنار خود پرتاب ماهواره بسیار مهم است.وی تصریح کرد: دومین پرتاب موفق عملیاتی مداری نویدبخش یک اتفاق مهم است، هم پرتابگرهای ما در حوزه صنعت فضایی به ویژه پرتابگر سوخت جامد ما در حال تثبیت و بلوغ فناوری و رسیدن به یک قابلیت اطمینان بالا هستند که این می‌تواند مقدمه‌ای بر رونق اقتصاد فضایی کشور باشد.سالاریه ادامه داد: در دولت و برنامه‌های دولت چهاردهم یکی از مواردی که دکتر هاشمی وزیر محترم خیلی تاکید دارد بحث توسعه اقتصاد فضایی است و در برنامه‌هایی هم که به مجلس ارائه شده بر این حوزه تاکید شده است، به این معنی که ما از حوزه تحقیق و توسعه خارج شده و به مرحله ارائه خدمات و درآمدزایی از صنعت فضایی برسیم. وی با بیان این که مهم‌ترین ویژگی ماهواره چمران قابلیت‌های مانور مداری است، گفت: وقتی که ماهواره در مدار خاصی قرار می‌گیرد اگر بتوانیم به‌صورت کاملاً اختیاری موقعیت مداری آن را اصلاح‌کرده، خارج یا حتی تغییر دهیم تا از یک نقطه‌به‌نقطه دیگری جابه‌جا کنیم توانسته‌ایم به قابلیت مانور مداری دست پیدا کنیم.

سالاریه: هدف ما ساخت منظومه ماهواره‌ای است

سالاریه افزود: با داشتن زیر سیستم‌های کنترل وضعیت دقیق، هدایت و ناوبری دقیق برای ماهواره، داشتن پیشرانه‌های مناسب، الگوریتم‌ها و نرم‌افزارهای مناسب برای این کار به این اتفاق مهم دست پیدا می‌کنیم. ما تا قبل از این بسیاری از ماهواره‌هایمان که کار پیشرانش داشتند و اصلاح مداری می‌کردند موقعیت مداری خود را تغییر می‌دادند اما در راستای اصلاح‌مداری و نگه‌داشتن خود در یک وضعیت خاص، اما این جا ما بحث جابه‌جایی ماهواره در مدار را داریم، جابه‌جایی اختیاری، تغییر فاز ماهواره و حتی تغییر شیب مداری ماهواره است.رئیس سازمان فضایی ایران گفت: یکی از مهم‌ترین کاربردهای این مدل در توسعه منظومه‌های ماهواره‌ای بوده و ما سال قبل نیز پرتاب ماهواره مهدا را داشتیم با دو ماهواره دیگر که پرتاب چندگانه بود و این پرتاب‌های چندگانه در آینده هم دنبال می‌شود.سالاریه گفت: ما باید به سمت منظومه‌سازی تعیین شده در برنامه هفتم توسعه حرکت کنیم ‌ و بحث رسیدن به منظومه‌های ماهواره‌ای و ساخت ۳۰ ماهواره تأکید شده که عمده این‌ها به‌صورت منظومه‌ای قرار است کار شود.وی افزود: یعنی ما پرتاب چندگانه باید داشته باشیم و زمانی این ماهواره برای ما به‌صورت عملیاتی آورده داشته و قابلیت استفاده داشته باشد به‌طوری که زیر سیستم‌های آن در‌ مدار تست شود.وی افزود: ماهواره‌ها بتوانند موقعیت نسبی خود را نسبت به همدیگر تنظیم کنند، در این شرایط باید زمانی که مدارها را نسبت به هم دیگر جابه‌جا کنند تا تغییراتشان در فواصل مناسب نسبت به هم قرار بگیرند تا آن عملیات منظومه کردن ماهواره‌ها بتواند به‌درستی انجام شود.

تست‌های این ماهواره در نمونه‌های بعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد

سالاریه ادامه داد: این قابلیت چگونه قابل حصول است؟ زمانی قابل حصول است که ما این پتانسیل و دانش را در مرحله عملیاتی در مدار تست کرده باشیم.رئیس سازمان فضایی گفت: ماهواره چمران ۱ یکی از گام‌های مهم و اساسی در این مسیر است پس یکی از کاربردها می‌شود اصلاح و تغییر عامدانه و اختیاری موقعیت مداری ماهواره که کاربرد آن منظومه‌های ماهواره‌ای است.وی افزود: در حال حاضر ماهواره در مرحله پایدارسازی است و الحمدلله بر اساس اطلاعاتی هم که ما از اولین رندهای ماهواره گرفتیم پایدارسازی ماهواره در مسیر خیلی خوبی در حال انجام است و تقریبا می‌توانیم بگوییم کار به‌درستی انجام شده است.سالاریه تاکید کرد: گام بعدی نشانه‌روی ماهواره بوده و گام بعدی تست زیرسیستم‌های مختلف تعیین موقعیت، تعیین مدار، جهت‌یابی و موقعیت‌یابی ماهواره است و بعد از آن تست‌های زیرمداری و پیشرانش تست خواهد شد و تمام این مراحل بارها و بارها تست می‌شود تا به تثبیت برسد.رئیس سازمان فضایی با بیان اینکه برای تست یک ماهواره از نمونه ساده‌تر بر روی زمین استفاده می‌شود، گفت: این نمونه کفایت نمی‌کند و باید در مدار و در شرایط واقعی مداری قرار گیرد تا دینامیک ماهواره با تمام جزئیات در شرایط ماورای جو که شرایط سختی است تست شود.سالاریه تاکید کرد: اگر این ماهواره بتواند تمام تست‌های زیرسیستم را به‌خوبی پشت سر بگذارد و الگوریتم خود را در مدار تست کند در ماهواره‌های دیگر نیز قابل‌استفاده خواهد بود و این روند تقریبا یک سال زمان می‌برد زیرا عمر عملیاتی ماهواره نیز یک سال است.

ساخت سازه‌های بزرگ در فضا با ماهواره‌هایی شبیه چمران

سالاریه در ادامه با اشاره به اینکه یکی از کاربردهای مهم این ماهواره ساخت سازه‌های بزرگ فضایی است گفت: ماهواره‌های بزرگ، ایستگاه‌های فضایی و سازه‌های غول پیکر فضایی معمولا به‌صورت یکپارچه بر روی زمین ساخته و پرتاب نمیشوند بلکه اغلب در فضا به تدریج ساخته می‌شوند و عمل مونتاژ در همان فضا صورت می‌گیرد و برای این کار به تکنولوژی مانور مداری اختیاری نیاز داریم.وی در همین راستا افزود: یعنی ما بتوانیم موقعیت مداری ماهواره را تغییر داده و بتوانیم موقعیت ماهواره را تغییر داده و اجزا سازه بزرگ‌تر را سرهم کنیم.سالاریه در خصوص سایر کاربردهای این ماهواره هم گفت: این ماهواره کاربردهای دیگری همچون تصویربرداری، جمع کردن زباله‌های فضایی، ‌ جابه‌جایی اشیا فضایی و نزدیک‌کردن آنها به یکدیگر موضوعات پرکاربردی است که می‌توان در فضا انجام داد اما لازمه آن انجام تست‌های زیرمداری است که ماهواره چمران 1 بخشی از این تست‌ها را در ماه‌های آتی انجام خواهد داد و این تکنولوژی را برای ایران در فضا نهادینه خواهد کرد.

روزی ۲ بار داده‌های چمران دریافت می‌شود

رئیس سازمان فضایی همچنین در خصوص داده‌های دریافت شده از این ماهواره نیز گفت: ماهواره چمران 1 در مدار 550 کیلومتری قرار دارد و عموما ماهواره‌هایی که در این مدار و ارتفاع قرار دارند دوره تناوبی بیت 90 تا 100 دقیقه دارند و معمولا یک رد غالب روز و یک رد غالب شب خواهیم داشت. البته گاهی ممکن است رد غالب روز 2 بار تکرار شود یعنی به‌صورت متوالی بر روی آسمان ایران با ماهواره ارتباط برقرار کنیم، ‌ هر چند اگر هر جای دنیا پایگاه دریافت داده داشته باشیم می‌توانیم داده‌ها را دریافت کنیم.وی افزود: اگر رد صبح 11 صبح باشد، همین ساعت در شب هم تکرار می‌شود و فرایندی است که طی می‌شود و در این ساعات در مراکز داده اطلاعات موردنظر را جمع‌آوری کرده یا فرامین جدید به ماهواره مخابره می شود،.سالاریه تاکید کرد:‌ در درجه اول برای ما مهم است که زیرسیستم‌های ماهواره سالم باشند و درست کار کنند، سپس به سمت ماموریت تحقیقاتی می‌رویم.وی افزود: ما در ماهواره‌های دیگر هم زیرسیستم‌های پیشرانش را داشته‌ایم اما نه با این هدف که مانوری با این جزئیات بخواهیم،‌ الگوریتم‌های موجود در این ماهواره ویژگی های خاص خود را دارد گرچه زیرسیستم‌های تکراری در ماهواره‌های دیگر داشتیم ولی به این شکل اولین تجربه دانشمندان ما به‌حساب می‌آید.رئیس سازمان فضایی در خصوص اهمیت این ماهواره گفت: ما تا امروز هیچ ماهواره‌ای با این قابلیت و ویژگی زیرسیستمی نداشته‌ایم و به‌صورت جدی به دنبال منظومه‌های ماهواره‌ای هستیم و در دولت چهاردهم تاکید بر شتاب بیشتر هم وجود دارد.

بدون تست‌های زیرمداری پشت ترافیک فضایی می‌مانیم

وی افزود: اغلب کشورهایی که سازنده حرفه‌ای ماهواره هستند از این قابلیت را دارند اما ما به‌عنوان سازنده ماهواره تا امروز این سطح از تکنولوژی را تست نکرده‌ایم و قرار است ان‌شاءالله به‌زودی انجام شده و در محصولات فضایی ما قرار گیرد.سالاریه با تاکید بر اینکه امروزه تعداد زیادی ماهواره در فضا قرار دارد، ‌گفت: فضای بالای جو در حال شلوغ‌ شدن است و کشورهای زیادی وارد این عرصه شده‌اند،‌ قابلیت مانور مداری دقیق، اساسا برای مدیریت ترافیک فضایی لازم و ضروری است و اگر کشور ما در این حوزه کوتاهی کرده یا به موقع از تکنولوژی استفاده نکند از این عرصه جا خواهد ماند.وی افزود: مدیریت ترافیک فضایی این ضرورت را ایجاد می‌کند که ما هم وارد این عرصه شویم وگرنه هم جا می‌مانیم و هم جا نخواهیم داشت.
رئیس سازمان فضایی گفت: در دانش و صنعت بومی ماهواره اعم از پایگاه پرتاب،‌ زیرساخت‌ها،‌ آماده‌سازی و پرتابگر به‌صورت بومی داریم و در این حوزه رتبه 10 را داریم اما باید در حوزه اقتصاد فضایی باید سرعت بیشتری بگیریم.وی در خصوص اقتصاد فضایی گفت: امروز ما در حال ساخت تعداد زیادی ماهواره تحقیقاتی هستیم،‌ از سوی دیگر توانسته‌ایم پرتابگرها را به تثبیت برسانیم و ماهواره‌های بسیاری هم خواهیم ساخت،‌ درست است که همه اینها جای خوشحالی دارد اما شادی واقعی زمانی است که بتوانیم از این دستاوردها کسب درآمد کنیم.سالاریه با بیان اینکه امروز از داده‌های ماهواره‌ای در کشور استفاده می‌شود،‌ افزود: این استفاده باید همه‌گیرتر شده و باید مستقیم در مدیریت داده کشور اعم از کشاورزی و محیط‌زیست و .... استفاده شود.وی افزود: باید از مرحله ماهواره‌های تحقیقاتی عبور کرده و به ماهواره‌های عملیاتی در فضا برسیم که لازمه آن تکرار پرتاب‌ها است.رئیس سازمان فضایی با بیان این که تجربه نشان داده هر پرتاب نسبت به پرتاب قبلی بهتر می شود گفت: در حال برنامه‌ریزی این موضوع هستیم که پرتاب بعدی از پایگاه فضایی چابهار انجام شود‌،‌ زیرا نگاه ما به چابهار یک نگاه استراتژیک است.سالاریه همچنین تصریح کرد: پیش‌بینی ما این است که امسال پرتابی از چابهار داشته باشیم و ساخت فازهای بعدی این پایگاه در دستور کار دولت است.وی با بیان این که لازم است تست‌های فضایی بیشتر شود گفت: من قول می‌دهم اگر با نواخت و آهنگ بیشتری این مسیر را ادامه دهیم ما تا چند سال آینده جزو کشورهای صادرکننده محصولات فناوری فضایی که اصلا دور از دسترس نیست.
رئیس سازمان فضایی گفت: برای ما مهم است که بخش خصوصی در سیستم سازی و سامانه سازی ورود کرده و امروز هم سامانه‌های متعددی را در حال ساخت دارد، با این کار اقتصاد فضا ،‌ اشتغال و رقابت شکل می‌گیرد. دولت نیز وظیفه دارد به سمت ساخت، ‌ تکمیل و بهبود زیرساخت‌هایی همچون آزمایشگاه‌ها را به سرانجام برساند.
 

نظر بدهید


نام:


ایمیل:


موضوع:


توجه: دیدگاه هایی که حاوی توهین و تهمت و یا فاقد محتوایی که به بحث کمک میکند باشند احتمالا مورد تایید قرار نمیگیرند.