بسته‌های مراقبتی «پزشکی خانواده» برای بیماری‌ها / پیشگیری؛ وظیفه اصلی مراقبان سلامت

دکتر علیرضا رئیسی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره نقش برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع در کنترل بیماری‌ها بویژه بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت اظهار کرد: فلسفه ایجاد برنامه پزشکی خانواده این است که دسترسی همگانی به خدمات سلامت ایجاد کنیم. پوشش برنامه پزشکی خانواده به نحوی است که یک تیم پزشکی خانواده به عنوان مراقب سلامت برای جمعیتی مشخص درنظر گرفته شود. هنگامی که سخن از مراقبت سخن به میان می‌آید، بسته‌های گوناگونی در کانون توجه قرار می‌گیرند. 

تعریف بسته‌های مراقبتی در برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع

وی درباره بسته‌های مراقبتی برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع تصریح کرد: بسته‌های گوناگون مراقبتی در ارتباط با بیماری‌های واگیر و غیرواگیر در کانون توجه قرار می‌گیرد. همچنین در کنار بسته‌های مراقبتی برای بیماری‌های واگیر و غیرواگیر، موارد دیگری مانند بارداری و جوانی جمعیت نیز در کانون توجه قرار می‌گیرد. به دلیل اینکه بسته‌های مراقبتی متعددی در نظر گرفته می‌شود، ریسک‌فاکتورهایی مانند چاقی، دیابت، پرفشاری‌خون، دخانیات و کم‌تحرکی  در کانون توجه قرار می‌گیرند.

پیشگیری؛ وظیفه اصلی مراقبان سلامت

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه پیشگیری از وظایف اصلی مراقبان سلامت به حساب می‌آید، افزود: مراقبان سلامت می‌بایست در سطح یک و منازل از بیماری‌ها پیشگیری کنند تا سبب کاهش ریسک‌فاکتورها شوند. اگر در مسیر کاهش ریسک‌فاکتورها قرار گیریم، به طور قطع، می‌توانیم  کنترل بهتری در حوزه بیماری‌های شایعی نظیر دیابت و پرفشاری خون نیز داشته باشیم. رسیدگی به وضعیت بیماری دیابت می‌تواند در 3 مرحله انجام شود که پیشگیری اولین مرحله است. 

شناسایی افراد مبتلا به «پیش‌دیابت» در مرحله دوم

رئیسی درباره مرحله دوم کنترل دیابت در برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع گفت: مرحله دوم در ارتباط با افرادی است که به دیابت مبتلا هستند اما از بیماری خود خبر ندارند. دیابتی‌هایی که از بیماری خود مطلع نیستند در غربالگری‌ها شناسایی می‌شوند. افرادی در مرحله «پیش‌دیابت» قرار دارند و در غربالگری‌ها شناسایی می‌شوند، اقدامات پیشگیرانه می‌تواند از ابتلای این گروه به دیابت جلوگیری کند.  

معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره سومین مرحله پزشکی خانواده در ارتباط با بیماری دیابت توضیح داد: افرادی که به دیابت مبتلا می‌شوند به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ گروهی که نسبت به درمان اقدام می‌کنند و گروهی دیگر نیز روند درمانی خود را پیگیری نمی‌کنند. اگرچه برخی از ابتلای خود به دیابت مبتلا هستند اما روند درمانی خود را پیگیری نمی‌کنند که این موضوع از مشکلات نظام سلامت است. وزارت بهداشت در نظر دارد که بیماران دیابت را تحت پوشش قرار دهد تا از درمان کامل برخوردار شوند و بیماری خود را کنترل کنند. 

مشکلات نظام سلامت در مواجهه با دیابت

رئیسی ادامه داد: برخی بیماران اگرچه از وضعیت ابتلای خود به بیماری آگاه هستند اما از مصرف دارو خودداری می‌کنند یا داروهای تجویزی را به درستی استفاده نمی‌کنند. علاوه بر اجتناب از مصرف دارو یا مصرف نادرست آن، تجویز دوز نامناسب یا پیگیری نکردن درمان از دیگر مسائل و مشکلاتی است که در ارتباط با بیماری دیابت در کشور وجود دارد. 

معاون وزیر بهداشت توضیح داد: اگر بیمار نسبت به روند درمان بی‌توجه باشد و از خوردن دارو اجتناب کند یا دارو با دوز مناسب تجویز نشود، بیمار به دیابت کنترل‌نشده مبتلا می‌شود که عوارض ناشی از ابتلا به دیابت را برای فرد به همراه می‌آورد. 

او گفت: مراحل پیشگیری از بیماری، شناسایی و ارائه درمان کامل و غربالگری و شناسایی بیماران و افراد پیش‌دیابت در قالب پزشک خانوده و توسعه شبکه قابل دسترسی است.