«دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا که به واسطه خروج از پیمانها و معاهدات بینالمللی از جمله برجام کارنامه قابل دفاعی در بخش سیاست خارجی ندارد برای جبران این ناکامی به سراغ یکی از مهمترین توافقات بینالمللی جهان یعنی برجام رفته و از همین رو در دو ماه اخیر بخش قابل توجهی از صحبتهای وی مربوط به امکان توافق دوباره با ایران بوده است.
بازی زمانی
ترامپ که نیاز زیادی به یک موفقیت در کارنامه سیاست خارجی خود دارد تا در انتخابات پیش رو در خصوص آن مانور رسانهای گستردهای را انجام دهد در دو ماه اخیر به صورت مرتب درباره رسیدن به توافق با تهران در صورت پیروزی در انتخابات ماه نوامبر صحبت میکند.
نکته جالب در این رابطه آن است که ترامپ در هر نوبت یک زمان را برای انجام توافق اعلام میکند به طوری که یک بار صحبت از توافق در چهار هفته و بار دیگر توافق تنها در یک هفته و بار دیگر توافق تنها در سه هفته را به میان میآورد.
به عنوان مثال در تاریخ ۱۹ مرداد، رئیسجمهور آمریکا در جمع خصوصی حامیان خود در شهر «لانگ برنچ» ایالت نیوجرسی اعلام کرد که در صورت پیروزی در انتخابات آتی، ظرف چهار هفته به توافقی با ایران دست مییابد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، روز جمعه ۳۱ مرداد نیز در سخنانی در شورای نشست سیاست ملی ۲۰۲۰ بار دیگر به تکرار ادعای پیشین خود درباره توافق با ایران پرداخت و ادعا کرد: ایران پس از پیروزی من در انتخابات، طی یک هفته تا یک ماه با آمریکا توافقی منعقد خواهد کرد.
اما ترامپ درست یک ماه قبل یعنی در روزهای آغازین شهریور در گفتگو با فاکس نیوز اعلام کرد که ظرف سه هفته با ایران به توافق میرسد.
ترامپ در مصاحبه با فاکس نیوز ضمن تاختن به مواضع «جو بایدن» نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مدعی شد که چین و ایران به شدت خواهان شکست او و پیروزی بایدن در انتخابات هستند.
وی به خبرنگار شبکه فاکس نیوز گفت: «شاید فقط ایران باشد که بیشتر از چین ترجیح میدهد که من در انتخابات شکست بخورم. من ظرف سه هفته اول [بعد از آغاز دوره دوم ریاست جمهوری آمریکا با ایران] به یک توافق خواهم رسید. آنها فقط منتظر هستند و برای رسیدن به یک توافق مستاصل هستند اما آنها میخواهند صبر کنند [منتظر نتیجه انتخابات شوند] و میخواهند ببینند که چه میشود».
رئیسجمهور آمریکا افزود: «اگر بایدن پیروز شود، آنها (ایران) توافق دیگری شبیه به همان توافقی که جان کریِ نالایق با آنها داشت، انجام خواهند داد و صادقانه بگویم، باراک اوباما هم یک معاملهگر (توافق کننده) نالایق است. به خاورمیانه نگاه کنید، فقط به توافقی (توافق عادی سازی روابط) که من به تازگی بین امارات عربی متحده و اسرائیل ایجاد کردم و حالا دیگر کشورهای (عربی) خواهان آن هستند که بخشی از این توافق شوند، با این اتفاقها در خاورمیانه صلح محقق خواهد شد. هیچ کسی فکر نمیکرد ما در چنین موقعیتی قرار بگیریم».
بازگشت به حربه تهدید
رئیس جمهور آمریکا با نتیجه نگرفتن از این بازی به سراغ گزینه تهدید رفته و شب گذشته با طرح یک ادعای جدید، از دشوار شدن شرایط ِ توافق با ایران و ونزوئلا در صورت پیروزی خود در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا سخن گفت.
وی که در جمع شهروندان لاتینتبار در شهر «دورال» ایالت فلوریدا سخنرانی میکرد، گفت: «این را به شما بگویم خواه ایران باشد یا ونزوئلا، آنها میخواهند [با آمریکا] وارد گفتگو شوند. همه میخواهند گفتگو کنند».
وی اضافه کرد: «من میخواهم تا بعد از انتخابات صبر کنم، چون گفتهام صبر کنید. یک سال پیش گفتم یک انتخاب پیش رو دارید: میتوانید الان گفتگو کنید یا بعد از انتخابات. اما بعد از انتخابات، توافق بسیار سختتر خواهد بود».
خشم پایان ناپذیر
ترامپ در حالی این سخنان را ایراد میکند که هنوز خشم مقامات کاخ سفید به موجب شکستی که در سازمان ملل و شورای امنیت برای بازگرداندن تحریمهای ایران و فعال کردن مکانیسم ماشه متحمل شده فروکش نکرده است.
این در حالی است که تا کمتر از دو هفته دیگر نیز عمر تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران نیز به پایان میرسد و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا، یک نمره منفی دیگر در کارنامه ترامپ ثبت میشود. دلیل ثبت این نمره منفی آن است که کاخ سفید تلاش زیادی را به خرج داد که کشورهای هم پیمان واشنگتن را راضی به تمدید این تحریم کند اما همراهان گذشته کاخ سفید در این مورد تاکنون حاضر نشدهاند که در کنار ترامپ قرار بگیرند.
بازی انتخاباتی
شکی در این موضوع نیست که به واسطه اقدامات ترامپ در چهار سال اخیر امکان رسیدن به توافق میان واشنگتن و تهران بسیار دشوار شده اما اینکه چرا رئیس جمهور آمریکا به صورت مرتب صحبت از توافق با جمهوری اسلامی میکند موضعی است که باید در سیاستهای انتخاباتی وی دنبال پاسخ آن گشت.
ترامپ شاید توانسته باشد به خیال خود با وادار کردن چند کشور عربی به عادی ساز رابطه با رژیم صهیونیستی، نظر صهیونیستها را به خود جلب کند اما این اقدام او از حمایت چندانی در جامعه بینالملل برخوردار نیست از همین رو با توجه به ناکامی وی در مصالحه با کره شمالی تنها گزینه ارزشمند باقی مانده برای وی در حوزه سیاست خارجی ایران است و از همین رو است که او به صورت مرتب در مورد توافق با ایران و زمانی که برای این کار صرف خواهد شد صحبت میکند تا شاید بتواند سبد رای خود را سنگینتر از قبل کند.
عبدالحمید بیاتی
نظر بدهید