به گزارش سارنا به نقل از تسنیم، «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین چهارشنبه گذشته راهی ریاض شد و پنجشنبه نیز مذاکرات خود را با «سلمان بن عبدالعزیز»، و «محمد بن سلمان»، پادشاه و ولی‌عهد عربستان سعودی آغاز کرد و در افتتاحیه چهل و سومین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس به‌میزبانی ریاض شرکت کرد و در پایان دیدار وی و پادشاه عربستان، طرفین توافقنامه شراکت استراتژیک جامع بین دو کشور را امضا کردند.
سفر شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به عربستان سعودی و توافقاتی که در آنجا با برخی از کشورهای عربی و اسلامی داشت مجموعه‌ای از تحلیل‌ها و تفاسیر متعدد را از موافق و مخالف با خود به‌همراه داشته است، در این زمینه تسنیم گفتگویی با سیدرضا صدرالحسینی، تحلیلگر ارشد مسائل منطقه‌ای انجام داده است تا برخی زوایای این سفر و پیامدهای آن، روشن‌تر شود.
صدرالحسینی در بخش نخست سخنان خود تبدیل شدن چین به قدرت اول اقتصادی جهان را وجه اول سخنان خود قرار داد و گفت: باید به این نکته توجه داشته باشیم که موضوعی تحت عنوان «قدرت اقتصادی» در دستور کار چین قرار دارد. به‌گفته اسناد امنیتی، چین در سال 2025 میلادی قدرت اول اقتصاد جهانی خواهد بود و این موضوع در پژوهشگاه‌ها و مراکز استراتژیک آمریکا مطرح شده است، ولی بعضی از استراتژیست‌ها و کسانی که با اقتصاد بین الملل آشنا هستند اعلام می‌کنند که در پایان سال 2022 این اتفاق خواهد افتاد و این یک خطر بزرگ برای آمریکایی‌ها خواهد بود که زودتر از آنچه پیش بینی یا در اظهار نظرهای رسمی بیان می شد، چین به قدرت اول اقتصادی جهان تبدیل شده است. البته چین اصراری ندارد که این موضوع را بیان کرده، ایجاد حساسیت کند اما واقعیت امر این است.
وی ادامه داد: در ریاض هم 14 کشور عربی حضور داشتند و در مورد سرمایه گذاری‌های مشترک و اقداماتی که چین در این منطقه گسترده غرب آسیا می‌تواند انجام دهد گفتگوهایی را داشته‌اند. در حقیقت این یک پیام روشن برای آمریکایی‌ها است که آرام آرام و در برخی موارد گفته می‌شود خیلی سریع باید در مسائل اقتصادی دستان خود را از منطقه کوتاه کنند.
کوتاه کردن دست آمریکایی‌ها یکی از اهداف اساسی چین برای ورود به منطقه است
این کارشناس امور بین‌الملل تاکید کرد: همانگونه که ما مخالفت‌هایی را از سوی ریاض در خصوص افزایش تولید نفت مشاهده کردیم و آمریکایی‌ها از این مسئله کاملاً رنجیدند، حضور رئیس جمهور چین در عربستان و جلساتی که در حوزه مسائل اقتصادی برگزار شده، آمریکایی‌ها را به شدت ناراحت کرده است.
وی گفت: واقعیت این است که هرچه کشورهای غیر سلطه گر در حوزه اقتصادی بتوانند در این منطقه حضور داشته باشند، قطعاً آمریکایی‌ها باید حضور خودشان را کاهش دهند. می دانیم که یکی از سیاست‌های اصلی آمریکا، حضور در مسائل امنیتی از طریق مسائل اقتصادی است. به همین دلیل به خوبی می‌توانیم متوجه این مسئله شویم که یکی از اهداف اساسی چین برای ورود به این منطقه، کوتاه کردن دست آمریکایی‌ها در این منطقه است.
چینی‌ها به دنبال سست کردن روابط خود با ایران نیستند
وی در خصوص اینکه آیا حضور چین در منطقه به اقداماتی علیه ایران ختم می‌شود، گفت: البته برداشت‌های مختلفی صورت خواهد گرفت و بعضی‌ها در همین مدت کوتاه، اینگونه برداشت کردند که حضور رئیس جمهور چین در عربستان، ممکن است علیه جمهوری اسلامی باشد اما هیچ حرف و گفته‌ای و در هیچ توافقی از تحریم، یا تشدید یا شروع یک تحریم یا دخالت در امور داخلی ایران را مشاهده نمی‌کنیم.
صدرالحسینی گفت: چینی‌ها کشوری هستند که تمام تلاش‌شان این است که دخالتی در امور دیگر کشورها از جمله جمهوری اسلامی نداشته باشند.
این کارشناس در ارایه دلایل این تحلیل خود گفت: چینی‌ها به خوبی می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران روی مسائل داخلی خود، امنیت داخلی و همه موضوعاتی که به مسائل داخلی کشور مرتبط می شود-،حساس هستند و چینی‌ها علاقمند نیستند که ایران را عصبانی کرده، روابط را سست کنند. لذا اینکه برخی گفتند این سفر علیه ایران است، هیچ ادله‌ای برای اثبات آن وجود ندارد.
وی ادامه داد: ظرفیت‌هایی که در ایران وجود دارد نمی‌تواند از سوی چینی‌ها نادیده گرفته شود. نه فقط چینی ها بلکه از سوی اروپایی‌ها و هر کشوری که این بازار بزرگ و انرژی ایران، آبراه‌ها، نیروی انسانی و جمعیت با کیفیت ایران و توانمندی‌های آن را نگاه کنند، نمی توانند اقدامی را در این منطقه علیه جمهوری اسلامی انجام دهند. به رغم اینکه آمریکایی‌ها روی کاغذ این موضوع را پی گیری می‌کنند.
بیشتر بخوانید
سفر «شی جین پینگ» به عربستان حضور در حوزه نفوذ آمریکاست
وی سفر شی جین پینگ به عربستان را نافی منافع ایران ندانست و افزود: در روابط بین الملل کشورها در مواردی رقیب و در مواردی شریک و در مواردی مخالف یکدیگر هستند. مثلا چین و روسیه، اما این موارد نافی همکاری‌های مثبت چین و روسیه با جمهوری اسلامی نمی‌شود، زیرا این 3 کشور در حوزه های بسیاری از جمله انرژی ، کردیدورهایی چون شرق به غرب و شمال-جنوب و همچنین جلوگیری از نفوذ ناتو به شرق منافع مشترک دارند.
صدرالحسینی بار دیگر تصریح کرد: خود سفر شی جین پینگ به عربستان، تلاش چین برای حضور در حوزه نفوذ ایالات متحده و کاهش اثرگذاری آن بر سعودی است و اصلا نافی منافع و امنیت ایران نیست؛ چه بسا رقابت چین و آمریکا بر سر حوزه9های نفوذ در کشورهای عربی به سود جمهوری اسلامی ایران نیز باشد.
عربستان به دلیل افول آمریکا به دنبال چرخش تدریجی به شرق است
صدر الحسینی با اشاره به افول هژمونی آمریکا در جهان گفت: چرخش تدریجی و آرام نگاه سعودی به شرق حاکی از آنست که آمریکا در حال افول تدریجی و ضعف در حفط همپیمانان سنتی خویش در منطقه و از دست دادن جایگاه خود در جهان و به خصوص منطقه غرب آسیاست و این حرکت سیال قدرت از غرب به آسیا از چشم ریاض نیز دور نمانده و سعی دارد از قافله عقب نماند و در این در حالی است که جمهوری اسلامی سالهاست که نگاه خود را معطوف به روابط متوازن با قدرت‌های آسیایی کرده و تضعیف قدرت آمریکا را فریاد می‌زند.
چین به انرژی منطقه نیاز مُبرم دارد
کارشناس مسائل منطقه‌ای در خصوص برآیند این سفر برای منطقه غرب آسیا گفت: به نظر می رسد که این سفر برای منطقه مفید واقع شود. چرا که یکی از موضوعاتی که باعث تشدید اقدامات تروریستی در منطقه شده، موضوع عدم پیشرفت و توسعه اقتصادی است. اگر این موضوع آنچه در جلسه دو روزه رئیس جمهور چین با مقامات کشورهای منطقه گفتگو شده حوزه اقتصادی است و حتماً پیشرفت در منطقه کمک کند و با توجه به برنامه ریزی‌های دراز مدتی که در این حوزه داریم می تواند به منافع ملی ما هم کمک کند.
وی در خصوص اینکه آیا سفر رئیس جمهور چین به عربستان با هدف جلوگیری از نفوذ آمریکا و سیاست‌های توسعه طلبانه آن در منطقه صورت گرفته، ابراز داشت: چینی‌ها به این شفافیت این مسئله را بیان نکرده‌اند، اما واقعیت امر این است که باتوجه به نیاز چین به انرژی این منطقه و نیاز منطقه به سرمایه گذاری‌ها و فن آوری‌های چین، حتماً این مدنظر چینی‌ها خواهد بود.
چین در برخی حوزه‌ها یک بازیگر فعال است
صدرالحسینی در خصوص اینکه آیا چین می‌تواند به جای ایالات متحده به بازیگر فعال منطقه تبدیل شود، افزود: الآن هم چین در برخی حوزه‌ها یک بازیگر فعال است اما از آنجا که آمریکایی‌ها در حوزه مسائل امنیتی، دخالت‌های نظامی به دلیل داشتن پایگاه و نیروی نظامی در این منطقه معروف شده‌اند و این پایگاه‌ها وجود دارند به عنوان بازیگر فعال منطقه محسوب می‌شوند. اما قطعاً حضور چینی‌ها همانند آمریکایی‌ها در برنامه‌های این کشور وجود ندارد.
وی ادامه داد: اما در حوزه مسائل اقتصادی، چینی‌ها بازیگر خوبی در منطقه هستند و بهتر از این هم می‌توانند حضور داشته باشند. به نظر می‌رسد کشورهای منطقه تا حدودی به این واقعیت پی برده‌اند که می‌توانند از حضور چین در منطقه برای پیشرفت خودشان استفاده کنند و از آن حالت استعماری و دوشیدن‌های آمریکایی‌ها که تا حدود زیادی آن را لمس کرده اند، اما اقرار نمی‌کنند، بتوانند با کمک چین خود را برهانند و بتوانند پیشرفت‌هایی داشته باشند تا دستشان را در مقابل آمریکایی‌ها کمتر دراز کنند.
عربستان به دنبال توازن سیاسی در منطقه است
کارشناس مسائل منطقه‌ای در خصوص اینکه آیا این اقدام عربستان به معنی فاصله گرفتن ریاض از واشنگتن است، اشاره کرد: عربستان به دنبال توازن برقرار کردن است و می خواهد از این طریق در معادلات سیاسی برگه را به نفع خودش تغییر دهد. قطعاً با توجه به اینکه اختلافاتی بین عربستان و آمریکا به وجود آمده، عربستان به دنبال آن است که بتواند توازن را در مسائل اقتصادی با آمریکایی‌ها تا حدودی رعایت کند.
صدرالحسینی تاکید کرد: البته رابطه گاو شیرده در ادبیات آمریکایی‌ها فراموش نشده و سعودی‌ها از این مسئله ناراحتند و تلاش می‌کنند تا به گونه‌ای این پیام را به آمریکایی‌ها برساند که اگر ورود حقیقی و دقیقی به حوزه‌های پیشرفت عربستان نداشته، نگاهی به جز مسائل امنیتی و نظامی و دوشیدن منابع انرژی آنها نداشته باشد، منابع دیگری وجود دارد که آنها می‌توانند به آن مراجعه کنند که چین است. قطعاً این پیام خواسته یا ناخواسته، به آمریکایی‌ها صادر خواهد شد.
وی گفت: به گفته وی، نئوم یک شهر جدید است که سعودی نیاز به سرمایه گذاری در آن هستند. طی 5 سال گذشته، آنچه که علاقمند بودند سرمایه گذاری از جانب غربی‌ها در آن انجام گیرد، صورت نپذیرفته و آمریکایی‌ها علاقمند نیستند شرایط پیشرفت و الگوی پیشرفت برای عربستان پدید آید. حال عربستان مجبور است که دست خود را به سمت دیگری دراز کند.
چین به ظرفیت‌های عظیم ایران در حوزه های مختلف واقف است
صدرالحسینی در بخش پایانی سخنانش با تأکید دوباره بر ظرفیت‌های قابل توجه جمهوری اسلامی برای چینی‌ها ابراز داشت: این را باید مورد توجه قرار دهیم که ظرفیت‌های جمهوری اسلامی ایران نمی‌تواند مورد نادیده انگاری قرار گیرد. موضوع مقابله ما با تروریسم و جلوگیری از صدور تروریسم به شرق و غرب، از موضوعاتی است که در نظر چینی‌ها قرار دارد.
وی تاکید کرد: آنها (چینی‌ها) از نفوذ جمهوری به خوبی آگاهند. مسئله آبراه‌ها، امنیت، بازار ایران و محسنات بسیاری که ما داریم از نگاه چینی‌ها مغفول نیست. این‌ها برای چینی‌ها حرکت افزا خواهد بود برای آنکه اگر از مزایای ظرفیت افزای خودش برای انجام توافقات عملی و عقد قراردادهای عملی برای پیشرفت خودش به نحو احسن استفاده نکند ممکن است، شرایطی پدید آید که برای سال‌های طولانی این مسئله به تأخیر افتد.
وی تاکید کرد: اینجا متوجه می‌شویم که دشمنان ملت ایران، کاملاً درک کرده‌اند، در دوران جدید، تحولات حوزه اقتصادی، پیشرفت‌ها، حضور ایران در سازمان‌های منطقه‌ای و بین المللی دارای چه نتایجی خواهد بود. به همین دلیل موضوع اغتشاشات در ایران را پی‌گیر بوده و هستند تا ادامه یابد و مسئولان و مقامات ما نتوانند به مسائل و اقدامات اساسی فکر کنند. موضوع حضور رئیس جمهور چین در ریاض برای کسانی که تصور می‌کنند می‌توانند با مسئله اغتشاش، رشد و پیشرفت اقتصادی ایران را متوقف کنند، این پیام روشن را به همراه داشته باشد که اقدامات تخریبی در قالب اغتشاش با تکیه بر نظام های استعماری قطعاً راه به جایی نخواهد برد.
نظر بدهید